Các nhà khoa học cho rằng trầm cảm có thể do sự mất cân bằng giữa các chất hóa học trong não được gọi là chất dẫn truyền thần kinh. Khi hoạt động chức năng của các chất hóa học này bị gián đoạn thì có thể gây ra trầm cảm. Có vài bằng chứng cho thấy rằng những thay đổi này dễ xảy ra hơn khi người ta già đi.
Già đi theo năm tháng đôi khi được xem như là một thử thách lớn cùng với hàng loạt thử thách khác: đi lại chậm chạp và khó khăn hơn, bệnh tật gây phiền hà,người thân qua đời, khó thích ứng khi về hưu, khó chống đỡ với các bệnh mãn tính…Quá nhiều hụt hẫng với thực tế, người già vì thế mà rất hay gặp phải những trở ngại tinh thần cần được tư vấn của chuyên khoa tâm thần. Hai vấn đề sức khỏe tâm thần thường gặp nhất của người cao tuổi trong cộng đồng là trầm cảm và giảm sút trí tuệ.
Đâu phải như ai đó nói rằng người già cứ lẩm cẩm, hay nghĩ quẩn là chuyện bình thường. Thật ra lối nghĩ mặc cảm, tự đánh giá thấp bản thân, thậm chí tự buộc tội mình của một số người già lại có thể là một vấn đề sức khỏe tinh thần cần được chữa trị.
Trầm cảm đồng hành với các loại bệnh tật là một vấn đề đặc thù của người cao tuổi: thấp khớp, đột quỵ, tiểu đường…Người cao tuổi bị trầm cảm có thể không biết mình bị trầm cảm. Thay vào đó, họ than phiền về triệu chứng bệnh cơ thể như: rối loạn tiêu hóa, đau nhức cơ, rối loạn trí nhớ và khả năng tập trung…
Nhắc đến người già không thể bỏ qua tình trạng sa sút trí tuệ. Đây được xem là dấu hiệu cho thấy ai đó “trở nên già”, trí nhớ và trí thông minh mất dần. Suy giảm trí nhớ là triệu chứng sớm, thường xuất hiện từ từ và ngày càng nặng. Bên cạnh đó, cũng có thể có triệu chứng loạn thần. Phiền hà nhất là các rối loạn hành vi như: đánh người, đi lang thang, nhặt đồ bẩn…
Một khi ta nghi ngờ rằng bản thân mình hoặc ai đó mà ta biết là có khả năng bị trầm cảm hoặc sa sút trí tuệ, hãy mạnh dạn đến gặp các Bác sỹ chuyên khoa tâm thần để được tư vấn kịp thời, hợp lý. Khi được điều trị và chăm sóc đúng cách, ta sẽ cảm thấy có nhiều sinh lực hơn để làm những công việc mà ta ham thích, sẽ nhận thấy các chứng đau nhức và chứng bệnh cơ thể khác cũng thuyên giảm. Vượt lên trên hết, là ta có cái nhìn mới mẻ và lạc quan hơn về cuộc sống. Đó chính là điều mà ai cũng mong chờ./.
Lê Thị Thủy/ Khoa Cấp tính Nữ
Bệnh viện Tâm thần Quảng nam
